همه کسبوکاریها میدونن که ماتریس گروه مشاوره بوستون یا همون BCG ابزاری است برای برنامهریزی و ارزیابی پوزیشن محصولات و برندهای یک شرکت براساس دو معیار سهم نسبی بازار (محور x) و نرخ رشد بازار (محور y). این ابزار به شرکت کمک میکنه تصمیم بگیره چه چیزی رو نگه داره، بفروشه یا در اون سرمایهگذاری بیشتری انجام بده. این ماتریس محصولات، برندها یا کسبوکارها رو به چهار دسته تقسیم میکنه: “سگ”، “گاو شیرده”، “ستاره” و “علامت سؤال”. اگرچه این الگو قدیمه ولی کاربردیه. فکر کنم این تمپلیت اکسل که بازارینو تهیهاش کرده خیلی به کارتون بیاد، کافیه فقط لیست محصولات و برندها و مقادیر رو وارد کنید تا یک نمودار تر و تمیز تحویلتون بده.
برای دانلود تمپلیت کلیک کنید. تمپلیت ماتریس BCG
تمپیلت در دو حالت آماده شده یکی با داشتن سهم بازار و دیگری بدون سهم بازار و با در نظر گرفتن مقیاس ۱ تا ۹.
سگ (سهم بازار پایین- نرخ رشد بازار پایین): اگر محصول یک شرکت، سهم بازار و نرخ رشد پایینی داشته باشد، آن را یک “سگ” در نظر میگیرند که باید فروخته شود، منحل شود یا تغییر موقعیت دهد.
گاو شیرده (سهم بازار بالا- نرخ رشد بازار پایین): محصولاتی که در مناطق کم رشد هستند اما شرکت سهم نسبتاً زیادی در بازار از آنها دارد، «گاو شیرده» در نظر گرفته میشوند و بنابراین شرکت باید تا زمانی که میتواند گاو شیرده را دوشیده باشد. گاوهای شیرده که در ربع پایین سمت راست دیده میشوند، معمولاً محصولات پیشرو در بازارهایی هستند که بالغ شدهاند.
ستارهها (سهم بازار بالا- نرخ رشذ بازار بالا): محصولاتی که در بازارهای با رشد بالا هستند و بخش قابل توجهی از آن بازار را تشکیل میدهند، «ستارهها» محسوب میشوند و باید روی آنها سرمایهگذاری بیشتری کرد. اگر ستارهای بتواند رهبر بازار باقی بماند، در نهایت با کاهش نرخ رشد کلی بازار، تبدیل به یک گاو نقدی میشود.
علامت سؤال (سهم بازار پایین- نرخ رشد بازار بالا): فرصتهای مشکوک، فرصتهایی هستند که در بازارهایی با نرخ رشد بالا وجود دارند، اما شرکت در آنها سهم زیادی از بازار را حفظ نمیکند. آنها معمولاً سریع رشد میکنند اما مقادیر زیادی از منابع شرکت را مصرف میکنند. محصولات در این ربع باید به طور مکرر و دقیق تجزیه و تحلیل شوند تا ببینیم آیا ارزش نگهداری دارند یا خیر.